Hala darbe arayası hükümleri devrede

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum, “1982 Anayasası Değişiklik Bilgileri” başlıklı bir yazı kaleme aldı. “Daha önce doğru veriler paylaşılmasına rağmen bazı çevreler/kişiler yine bilerek ya da bilmeden 1982 Anayasasına ilişkin değişiklikler konusunda bir çok yanlış ve yalan veri ileri sürüyor” diyen Uçum, “Doğru değişiklik bilgilerini bilerek çarpıtanlar yeni anayasa ihtiyacını değersizleştirme gayretlerini bir de böyle bir yalanla takviye ediyorlar. Bilmeden yanlış bilgileri kullananlar ise en azından özensiz bir yaklaşım içindeler. Bu nedenle bir kez daha doğru bilgileri paylaşmak tartışmayı objektif ve dürüst yapmak isteyenler bakımından faydalı olur” ifadelerini kullandı.

Uçum, 1982 Anayasasının ilk kez 1987 yılında son kez de 2017 yılında değiştirildiğini hatırlatarak 30 yılda yapılan anayasa değişikliklerinden 19’unun yürürlüğe girdiğini dile getirdi. Uçum, aynı dönemde yapılan ama yürürlüğe girmeyen değişiklik sayısının ise 4 olduğunu kaydetti. Uçum şöyle devam etti: “Bunlardan birisi halk oylamasıyla reddedildi. İkisi Cumhurbaşkanı tarafından TBMM’ye iade edildi ve Meclis teklifleri yeniden görüşmedi. Diğeri ise esastan inceleme yetkisi olmadığı halde Anayasa Mahkemesi tarafından yargısal aktivizm yapılarak esastan iptal edildi. Başlangıçta Anayasada toplam 177 asıl madde vardı. Bu maddelerden 58 tanesi hiç değişmedi. 45 maddede tali değişiklik (terim/ifade değişikliği) yapıldı. Yani 1982 Anayasasın 103 maddesi varlığını halen koruyor. 51 maddede esaslı değişiklik oldu. Bunlardan 31’i yeniden yazılarak tümden değiştirildi. 20’sinde önemli değişiklikler oldu. 23 madde ise tamamen yürürlükten kaldırıldı. Şu aşamada 154 asıl madde yürürlüktedir. Sonuç olarak 1982 Anayasasının yürürlükte olan 154 maddesinden 103’ünde ya hiç değişiklik olmadı ya da tali değişiklikler yapıldı.”

Sadece 51 maddede tümden ya da önemli ölçüde değişiklik olduğunu belirten Uçum “Yürürlükten kaldırılan 23 maddeyi de dikkate aldığımızda 1982 Anayasasının sadece 74 maddesine esaslı müdahale yapıldı. 103 maddesi ise ilk kabul edildiğindeki temel yapılarını aynen koruyor. Hal böyleyken anayasal içerik bakımından ileri sürülen '1982 Anayasası zaten neredeyse tamamen değişti yeni anayasa hedefi gereksizdir' görüşü tam bir ezberdir, çarpıtmadır ve tamamen dayanaksızdır” dedi.

Uçum “Değiştirilen ve değiştirilmeyen madde sayısında hatta yürürlüğe giren değişiklik sayısında bir çok gerçeğe aykırı rakam söyleniyor, yazılıyor. Bunlara dayanarak yeni anayasa ihtiyacını ve hedefini eleştirmeye çalışanların ne ölçüde ciddiye alınabileceği halkın takdirindedir. Doğru ve anlamlı bir tartışma doğru veriler üzerinden yapılır. Yeni anayasayı 1982 Anayasasındaki değişiklikler sebebiyle gereksiz görenlerin yalana dayalı değil burada açıklanan gerçek veriler üzerinden değerlendirme yapmasını beklemek kamuoyunun hakkıdır” açıklamasını yaptı.