3 Ekim Türk Devletleri İşbirliği Günü Ankara’da kutland

Türk Değ-vletleri Teşkilatı’nın (TDK) kurucu belgesi olan Nahçıvan Anlaşması’nın 15. yıldönümü vesilesiyle “3 Ekim Türk Devletleri İşbirliği Günü” Ankara'da bir otelde düzenlenen resepsiyonla kutlandı.

TDT Genel Sekreteri Büyükelçi Kubanıçbek Ömüraliyev’in ev sahipliğinde yapılan resepsiyona; İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanvekili Celal Adan, Yurt dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanı Abdullah Eren, Kazakistan'ın Dışişleri Bakan Yardımcısı Alibek Bakayev, Azerbaycan Dışişleri Bakan Yardımcısı Elnur Mammadov, Kırgızistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Aybek Moldogaziev, Özbekistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Babür Usmanov, Türk Devletleri Teşkilatı üye devletlerinin Ankara büyükelçileri, TDK gözlemci üyeleri Macaristan, Türkmenistan ve KKTC’nin Ankara büyükelçileri ile Rusya Federasyonu Ankara büyükelçisi ve çok sayıda seçkin konuk katıldı.

TDT Genel Sekreteri Büyükelçi Kubanıçbek Ömüraliyev, resepsiyonda yaptığı selamlama konuşmasında, 15 yıl önce liderlerin ortak tarih, kültür ve dil temelinde Türk dünyasını birleştirecek bir örgüt oluşturmak üzere ortak bir vizyonla bir araya geldiğinin altını çizerek şunları dile getirdi:

“Kuruluşundan bu yana TDT, dış politika, güvenlik, ekonomi, eğitim, ulaştırma, enerji ve daha birçok alanda 35'in üzerinde işbirliği alanındaki çabaları eşgüdümlü hale getirmiştir. Teşkilatımız, en zor zamanlarda bile elde ettiği somut başarılarla önemini ve etkinliğini kanıtlamıştır. İster Karabağ savaşı, ister COVID-19 salgını, isterse Türkiye'deki yüzyılın felaketi depremler sırasında olsun, Teşkilatımız liderlerimizin sarsılmaz iradesi ve Türk halklarının dayanışması sayesinde sürekli olarak müşterek bir hareket platformu olarak hizmet etmiştir.

Bugün TDT, 175 milyon nüfuslu, 4 milyon kilometrekarelik geniş bir bölgeyi temsil eden ve 1.9 trilyon dolar toplam gayrisafi milli hasılaya sahip olan Türk dünyasının, yegâne çok taraflı işbirliği platformudur. Bu rakamlar bölgemizin muazzam potansiyelinin altını çizmektedir…

“2021 ve 2022 yıllarında İstanbul ve Semerkant'ta düzenlenen zirvelerde, Teşkilatımız için yeni bir isim benimsemekle kalmadık, aynı zamanda Türk Dünyası 2040 Vizyonu ve TDT 2022-2026 Stratejisi gibi temel stratejik belgeleri de hazırladık. Bu belgeler geleceğimizin rotasını çizmektedir. Geçtiğimiz yıl Astana'da “TÜRKDEVRİ” temasıyla 10. (Jübile) Zirvemizde bir araya geldik ve ardından bu yılın Temmuz ayında Şuşa'da Gayriresmi Zirvemizi gerçekleştirdik. Yaklaşmakta olan ve “Türk Dünyasının Güçlendirilmesi: Ekonomik Entegrasyon, Sürdürülebilir Kalkınma, Dijital Gelecek ve Herkes için Güvenlik” temasıyla düzenlenecek olan Bişkek Zirvesi, kaydettiğimiz ilerlemeyi değerlendirmek ve geleceğe yönelik yeni girişimler başlatmak için bir diğer önemli dönüm noktası olacaktır.

Ekonomik açıdan Türk devletleri şu anda dünyanın 14. büyük ekonomisi ve 3. büyük enerji sağlayıcısı konumundadır. Üye Devletlerimizin çabaları, son on yılda Türk Devletleri arasındaki ticaretin dört kat artmasına vesile olmuştur ve bizler bu gidişatı sürdürmeye kararlıyız.”

Türk İşbirliği Teşkilatları olan TÜRKPA, TÜRKSOY, Türk Kültür ve Miras Vakfı ve Türk Akademisi ile TDK ülkeleri arasındaki işbirliğinin genişletilmesine devam etiğini belirten Ömüraliyev, devamında şunları ifade etti:

“Öncelikli hedefimiz Türk dünyası içindeki bağları güçlendirmek olmaya devam ederken, küresel toplumla ilişkilerimizi genişletme kararlılığımızı da sürdürüyoruz. TDT, çeşitli BM kuruluşları (WTO, WHO, WCO, UNOSSC, UNECE, UNESCO, UNOG, UN Habitat, FAO, UNIDO vb), İİT, ECO, OECD, ASEAN ve diğerleri dahil olmak üzere çok sayıda uluslararası kuruluşla işbirliğini kurumsallaştırmıştır. Cenevre'deki Türk Haftası gibi girişimler küresel görünürlüğümüzü arttırmıştır ve yakın gelecekte BM, UNESCO ve İİT'de benzer etkinliklere hazırlanmaktayız.

Bu önemli kuruluş yıldönümümüzü kutlarken, bizi birbirimize bağlayan kardeşlik, müşterek kalkınmamız ve karşılıklı saygı gibi ideallere olan bağlılığımızı bir kez daha vurgulamak isterim. Nahçıvan Anlaşması ile atılan sağlam temeller üzerine hep birlikte daha fazlasını inşa edecek ve TDT'nin etkinliğini arttırmaya devam edeceğiz.”

TDT Genel Sekreteri Büyükelçi Kubanıçbek Ömüraliyev’in ardından katılanlara hitap eden İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “Küresel sınamaların etkilerini derinden hissettiğimiz bu dönemde Türk devletleri olarak dayanışmamızı güçlendirmeli, birbirimize her alanda destek olmalıyız” vurgusunu yaptığı konuşmasında şunları söyledi:

“3 Ekim 2009, ortak tarihimizde bir dönüm noktasını işaret etmektedir. 3 Ekim aynı zamanda kardeş halk ve devletlerimizin 140 yıl önce İsmail Gaspralı'nın ortaya koyduğu 'dilde, işte, fikirde birlik' şiarına dair ortak inanç ve kararlılıklarının somut bir tezahürüdür. Zaman, Nahçıvan Anlaşması’nın sadece Türk bütünleşmesi için bir çerçeve oluşturmadığını, aynı zamanda coğrafyamız için bir umut ışığı olduğunu, dayanışma ve işbirliğinin sınamalara üstün geleceğini kanıtlamıştır. Gözlemci üyeler Macaristan, Türkmenistan ve KKTC’nin de katılımıyla örnek bir işbirliği modeli oluşturulmasından büyük memnuniyet duyuyoruz.

TDK, üye devletler arasında ticaret ve yatırımı teşvik ederek ekonomik işbirliğinin geliştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır. TDK bünyesinde oluşturulan çeşitli mekanizmalar vesilesiyle bölgesel sınamalarla mücadelemizi tahkim ediyor, bölgesel ve uluslararası barış ve güvenlik için dayanışmamızı pekiştiriyoruz. Türk Dünyası 2040 vizyonu doğrultusunda her geçen yıl çok taraflı işbirliğimizin kapsamını geliştiriyor olmaktan büyük memnuniyet duyuyoruz. Önümüzde katetmemiz gereken çok uzun mesafe var. Küresel sınamaların etkilerini derinden hissettiğimiz bu dönemde Türk devletleri olarak dayanışmamızı güçlendirmeli, birbirimize her alanda destek olmalıyız.”