Ermeni meselesi konusunda 100 temel kitap

DOÇ. DR. ÖMER LÜTFİ TAŞCIOĞLU / EMEKLİ KURMAY ALBAY

Türkile Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığına 26 yıl hizmet eden değerli Diplomat Sn. Cemal Erbay, Ermeni konusundaki gerçekleri en net şekilde izah eden ve piyasada ya da sahaflarda bulunabilen kitapların topluca bir listesini oluşturmak üzere bir çalışma başlattığını bildirdi ve benim de bu konudaki çalışmasına katkıda bulunmamı istedi.

Sn. Erbay’ın iletisini müteakip binlerce kitap arasından bu alandaki en önemli kitapları belirlemeye çalıştım.

Ermeni konusu ile ilgilenenlerin bileceği üzere Cevdet Küçük’ün ve Esat Uras'ın eserleri bu konuda yazılan eserler arasında en kapsamlı kaynak eserler oldukları için listenin ilk iki sırasına bu iki yazarın eserlerini aldım. FEYM 8 Fanatik Ermenilerle ve Yunanlılarla Mücadele) Grubu’nun kurucusu merhum Şükrü Server Aya tarafından yazılan kitapların ve son dönemde TEKAR Vakfı tarafından peş peşe yayınlanan kitapların da bu alanda önemli bir boşluğu doldurduğuna inanıyorum.

Keza TASFO (Turkish-American Security Foundation-Türk Amerikan Güvenlik Vakfı) tarafından hazırlanan ve 10 yabancı ve iki Türk yazarla yapılan mülakatları içeren "12 Interwievs in 12 Months: The Truth About the So Called Armenian Genocide (12 Ayda 12 Mülakat, Sözde Ermeni Soykırımı Hakkında Hakikat)" adlı eserin özellikle yabancılara tavsiye edilmesi, Türkçe bilmeyen yabancıların da Ermeni meselesi konusunda bilgilendirilmelerine ve konuya daha önyargısız bakmalarına imkân sağlayacaktır. Söz konusu kitap Amazon tarafından satışa sunulmuştur.

Yabancıların ve maalesef çok sayıda Türk politikacının ve aydının da görmezden geldiği bir husus olan, Ermeni katliamından kaçmak için evlerini terk edip göç etmek zorunda kalan ve 2/3’ü Ermeni saldırıları, açlık ve yol şartları nedeniyle hayatını kaybeden 1.604.031 Türk’ün maruz kaldığı zulüm ve katliamların ele alındığı, Prof. Dr. Tuncay Öğün tarafından kaleme alınan “Unutulmuş Bir Göç Trajedisi Vilayat-ı Şarkiye Mültecileri” adlı eseri her Türk vatandaşının okuması gerekmektedir.

Bu arada Ermenistan’ın ilk Başbakanı Kaçaznuni’nin kaleme aldığı ve Ermenilerin yabancıların telkinlerine kanarak Osmanlı Devleti’ne isyan ettiğini, Türklerin Ermeni göçünden dolayı suçlanamayacağını anlatan “The Armenian Revolutionary Federation Has Nothing to Do Any More (Taşnak Partisi'nin Yapacağı Bir Şey Yok) adlı kitabın Ermeni İstihbarat Servisi tarafından dünya kütüphanelerinden toplatıldığını ve Ermenilerin kütüphanelerden yok edemedikleri kitapların ilgili sayfalarını yırttıklarını hatırlatmakta yarar görüyorum.

Bütün bu kitaplara ilave olarak Doğu Anadolu’yu işgale gelen Rus ordusunda görevli Yarbay Tverdohlebof, Rus arşivlerinde inceleme yapan Prof. Dr. Mihail Bashanov ve Dr. Mehmet Perinçek, Eric Feigl, Felix Guse, Prof. Dr. Justin McCarthy, Prof. Dr. Guenter Lewy, Prof. Dr. Michael M. Gunter, Prof. Dr. Heath Lowry, Prof. Dr. Jeremy Salt ve Prof. Dr. Oleg Kuznetsov’un kitaplarını ve makalelerini okuyanlar asıl soykırıma maruz kalanın Türkler olduğunu arşiv belgelerini inceleyen akademisyenlerin kaleminden öğrenmiş olacaklardır.

Son yıllarda bu konuda önemli bir kitap da bir Fransız yazar tarafından kaleme alındı. Yves Bénard; “Génocide Arménien, et si on nous avait menti? (Ya bize yalan söylendiyse)” adlı eserini bastırma konusunda epeyi güçlük yaşadıktan sonra bu değerli eser “Société des Ecrivains” tarafından basıldı ve Ermeni yalanlarını Türkleri soykırımla suçlayan Ermenilerin ve onları destekleyenlerin yüzüne bir tokat gibi vurdu.

Ermeni konusundaki gerçekleri dile getiren bir diğer eser Japonya’dan AVİM (Avrasya İncelemeleri Merkezi)’ne gönderdiği uzun mektupta özeleştiri yaparak Ermenileri Türklere ihanet etmekle ve katliam uygulamakla suçlayan önyargısız Ermeni vatandaşı İver Torikyan’ın yazdıklarının yer aldığı “Japonya’dan Bir Mektup Stratejik Suskunluk: Ermenilerin Sessizliği” adlı kitaptır.

İver Torikyan’ın mektubunun son bölümünde yazdığı aşağıdaki paragraf Ermeni meselesi konusundaki gerçekleri hiçbir yoruma gerek olmayacak şekilde bütün çıplaklığıyla ortaya koymaktadır:

“Utanç duyuyorum. Hiçbir Ermeni’nin öne çıkıp “Evet, Rus ordusunun Türkiye’yi işgal etmesine destek verdik. Ve evet, biz Ermeniler binlerce Osmanlı askerini, kadınını ve çocuğunu katlettik. İnsanlığa karşı suç işledik” deme dürüstlüğü ve cesaretini göstermiş olmamasından dolayı utanç duyuyorum. Bu kelimeleri yazdıkça parmaklarım sızlıyor. Dünyadaki Ermenilerin çoğunluğunun bir asırdan önce Türkiye’deki on binlerce insana karşı gerçekleştirmiş olduğumuz zulmü kabul etmeyi reddetmesinin bir rezalet olduğunu düşünüyorum”.

Halen Ankara dışında ve kütüphanemden uzakta olduğumdan bazı yazarları dikkatten kaçırmış olabilirim. Bu nedenle zamanla bu listeyi genişletme ihtiyacı doğabilir. Bununla birlikte yine de bu çalışma ile Ermeni meselesindeki gerçekleri ve yalanları öğrenmek isteyenler için kapsamlı bir müracaat dokümanı oluşmuş oldu. Bu listenin oluşturulmasına öncülük eden Sn. Cemal Erbay'a tekrar şükranlarımı sunuyorum.

Kitap listesi:

- Cevdet Küçük, Osmanlı Diplomasisinde Ermeni Meselesinin Ortaya Çıkışı
- Esat Uras, The Armenians in History and the Armenian Question (Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi)
- Azmi Süslü, Ermeniler ve 1915 Tehcir Olayı
- Azmi Süslü, Fahrettin Kırzıoğlu, Refet Yinanç, Yusuf Halaçoğlu, Türk Tarihinde Ermeniler
- Ermeni Komitelerinin Amaçları ve İhtilal Hareketleri
- Arşiv Belgeleriyle Ermeni Faaliyetleri 1914-1918 (Armenian Activities in the Archive Documents 1914-1918)
- İhsan Sakarya, “Belgelerle Ermeni Sorunu”
- Ermeniler Tarafından Yapılan Katliam Belgeleri Cilt-I (1914-1919) ve Cilt-II (1919-1921)
- Münir Süreyya Bey, Ermeni Meselesinin Siyasi Tarihçesi
- Recep Karacakaya, Kaynakçalı Ermeni Meselesi Kronolojisi (1878-1923)
- Kamuran Gürün, The Armenian File (Ermeni Dosyası)
- Ergünöz Akçora, Osmanlı Devleti Dönemi Ermeni İsyanları ve Türk-Ermeni Toplumu İlişkilerine Etkileri
- Ergünöz Akçora, Van ve Çevresindeki Ermeni İsyanları (1896-1916)
- Feridun Ata, İşgal İstanbul’unda Tehcir Yargılamaları
- Türkkaya Ataöv, An Armenian Source: Hovannes Katchaznouni
- Türkkaya Ataöv, An Armenian Falsification
- Türkkaya Ataöv, “Hitler and the Armenian Question”
- Ömer Lütfi Tasçıoğlu/ Emre Serbest (Editors), 12 Interviews in 12 Months: The Truth About the So Called Armenian Genocide (12 Ayda 12 Mülakat, Sözde Ermeni Soykırımı Hakkında Hakikat)
- Pulat Tacar, The Truth Will Out
- Yusuf Halaçoğlu, Ermeni Tehciri ve Gerçekler (1914-1918)
- Hikmet Özdemir, Kemal Çiçek, Ömer Turan, Ramazan Çalık, Yusuf Halaçoğlu, Ermeniler: Sürgün ve Göç
- Tuncay Öğün, Unutulmuş Bir Göç Trajedisi Vilayat-ı Şarkiye Mültecileri (1915-1923)
- Ömer Lütfi Taşcıoğlu, Türk-Ermeni İlişkilerinde Tarihi, Siyasi ve Hukuki Gerçekler
- Ömer Lütfi Taşcıoğlu, Yabancı Devletlerin Türkiye’yi Parçalama Planları, Anadolu’da Ermenistan Kurma Çabaları
- Ömer Lütfi Taşcıoğlu, Türk Ermeni İlişkilerindeki Tarihsel Gerçekler (7 yabancı dile çevrilmiştir)
- Ömer Lütfi Taşcıoğlu, Kardeşçe Yaşamak Varken
- Mehmet Perinçek, Rus Devlet Arşivlerinden 150 Belgede Ermeni Meselesi
- Mehmet Perinçek, Ermeni Milliyetçiliğinin Serüveni
- Şeref Ünal, Uluslararası Hukuk Açısından Ermeni Sorunu, IV/A-2- 3. Dizi-Sayı:3
- Şeref Ünal, Salomon Teilerian Davası, Talat Paşa Suikastı
- Selami Kılıç, Türk – Alman Arşiv Belgeleriyle Ermeni Sorunu ve Almanya
- Ahmet Ender Gökdemir, Cenûb-i Garbî Kafkas Hükûmeti
- Enver Konukçu, Ermenilerin Yeşilyayla’daki Türk Soykırımı (11-12 Mart 1918)
- Halil Kemal Türközü, Osmanlı ve Sovyet Belgeleriyle Ermeni Mezalimi
- Şenol Kantarcı “Tarih ve Uluslararası İlişkiler Boyutuyla Ermeni Dosyası”
- Şenol Kantarcı, Amerika Birleşik Devletleri’nde Ermeniler ve Ermeni Lobisi
- İbrahim Ethem Atnur, Türkiye’de Ermeni Kadınları ve Çocukları Meselesi (1915-1923)
- Bilal Şimşir, British Documents on Otoman Armenians”
- Haluk Selvi (Editör), Geçmişten Günümüze Ermeni Sorunu ve Avrupa
- Osmanlı Belgelerinde Ermeni-Fransız İlişkileri Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü
- Osmanlı Belgelerinde Ermeni-İngiliz İlişkileri (1896-1922)
- Osmanlı Belgelerinde Ermeni-Rus İlişkileri (1899-1906) Cilt I-II-III
- Şinasi Orel and Süreyya Yuca, The Talat Paşa Telegrams, Historical Fact or Armenian Fiction (Ermenilerce Talat Paşa’ya Atfedilen Telgrafların Gerçek Yüzü)
- Tolga Başak, İngiltere’nin Ermeni Politikası (1830-1923)
- Nejat Göyünç, Osmanlı İdaresinde Ermeniler
- Seyit Sertçelik, Rus ve Ermeni Kaynakları Işığında Ermeni Sorununun Ortaya Çıkış Süreci (1678-1714)
- Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi Kafkas Cephesi, II. Ordu Harekâtı, Cilt I
- Münir Süreyya Bey, Ermeni Meselesinin Siyasi Tarihçesi
- Yusuf Hikmet Bayur, Ermeni Meselesi
- Nejla Günay, Maraş’ta Ermeniler ve Zeytun İsyanları
- Aysel Ekşi, Belgeler ve Tanıklarla Türk-Ermeni İlişkilerinde Tarihi Gerçekler
- Taha Niyazi Karaca, Milli Şehit Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey
- Ali Özoğlu, Türk Soykırımında Fransız-Ermeni İlişkileri Belgeler, Mektuplar ve Resmi Yazışmalarla
- Mehmet Ersan, Selçuklular Döneminde Anadolu’da Ermeniler
- Ramazan Erhan Güllü, Ermeni Sorunu ve İstanbul Ermeni Patrikhanesi
- Fatma Sarıkaya/Numan Hazar/Mehmet Arif Demirer, “Hatisyan, 1930”
- Mehmet Arif Demirer/ Hüsnü Merdanoğlu, “Atatürk and Armenians”
- Mehmet Arif Demirer/Şükrü Elekdağ/Numan Hazar, Ermeniler ve Dış Politikamız
- Bilal Şimşir/Mehmet Arif Demirer, ABD’de Ermeni Lobisi ve Lozan Anlaşması Kavgası
- Cemalettin Taşkıran, Osmanlı Devleti’nde Ermeni Olayları (1915-1917)
- Numan Hazar, Ermeni Görüşleri ile Batum ve Gümrü Antlaşmaları, Karşılaştırmalı Bir İnceleme
- Nurşen Mazıcı, ABD’nin Güney Kafkasya Politikası Olarak Ermenistan Sorunu
- Ömer Göksel İşyar, Sovyet-Rus Dış Politikaları ve Karabağ Sorunu (Bölgesel ve Global Güvenlik Çıkarları Bağlamında)
- Yusuf Sarınay, 24 Nisan 1915'te Ne Oldu?
- Yusuf Sarınay/Recep Karacakaya, 1909 Adana Ermeni Olayları
- Aygün Attar (Haşimzade), Karabağ Sorunu Kapsamında Ermeniler ve Ermeni Siyaseti
- Okan Yeşilot/ Bihter Gürışık Köksal (Editörler), “Karabağ- Dünü, Bugünü, Yarını”
- Haydar Çakmak (Editör), Dünden Bugüne Karabağ Sorunu
- Şükrü Server Aya, Preposterous Paradoxes of Ambassador Morgenthau (Büyükelçi Morgenthau'nun Akıl almaz Paradoksları)
- Şükrü Server Aya, The Genocide of Truth (Gerçeğin Soykırımı)
- Şükrü Server Aya, The Genocide of Truth Continues: But Facts Tell the Real Story (Hakikatin Katli Devam Ediyor: Ama Gerçekler Gerçek Hikâyeyi Anlatıyor)
- Şükrü Server Aya, Soykırım Tacirleri ve Gerçekler
- Uluç Gürkan, Malta Yargılaması Özgün İngiliz Belgeleriyle
- M. Engin Çoruh, Doppelmoral (İkiyüzlülüğün Almancası)
- The Armenian Revolutionary Federation Has Nothing to Do Any More, Armenian Information Service, New York, 1955. (Ovanes Kaçaznuni, Taşnak Partisi'nin Yapacağı Bir Şey Yok)
- Urfalı Mateos Vekayınamesi (952-1136) ve Papaz Grigor'un. Zeyli (1136-1162)
- Yarbay [Lt. Col.] Tverdohlebof, Gördüklerim Yaşadıklarım (I Witnessed And Lived Through) (Erzurum 1917-1918)
- Justin McCarthy, Death and Exile (Ölüm ve Sürgün), The Ethnic Cleansing of Ottoman Muslims 1821-1922
- Justin Mc Carthy, Muslims and Minorities (Müslümanlar ve Azınlıklar)
- Justin McCarthy, Carolyn McCarthy, Turks and Armenians A Manuel on the Armenian Questions
- Justin McCarthy, Esat Arslan, Cemalettin Taşkıran and Ömer Turan, “The Armenian Rebellion at Van (Ermenilerin Van İsyanı)
- Justin McCarthy, Ömer Turan, Cemalettin Taşkıran, Sasun: The History of an 1890s Armenian Revolt (Sasun: 1890 Ermeni İsyanı)
- Guenter Lewy, The Armenian Massacres in Ottoman Turkey: A Disputed Genocide (Osmanlı Türkiye'sinde Ermeni Katliamları: Tartışmalı Bir Soykırım)
- Michael M. Gunter, Armenian History and the Question of Genocide (Ermeni Tarihi ve Soykırım Sorunu)
- Yves Bénard, Génocide Arménien, et si on nous avait menti? (Ya bize yalan söylendiyse)
- Felix Guse, Die Kaukasusfront im Weltkrieg: Bis zum Frieden von Brest (Dünya Savaşında Kafkas Cephesi: Brest Barışına Kadar)
- Erich Feigl, A Myth of Terror, Armenian Extremism Its Causes And Its Historical Context (Ermeni Mitamonyası: Ermeni İfratı: Sonuçları ve Tarihi İçeriği)
- Heath W. Lowry, The Story Behind Ambassador Morgenthau’s Story (Büyükelçi Morgentau’ın Öyküsünün Perde Arkası)
- Samuel Weems, Secrets of a Christian Terrorist State Armenia (Hıristiyan Terörist Devletin Sırları Ermenistan)
- Salahi Ramadan Sonyel, Armenian Terorism (Ermeni Terörü)
- Salahi Ramadan Sonyel, “The Ottoman Armenians, Victims of Great Power Diplomacy (Büyük Güç Diplomasisinin Kurbanları Osmanlı Ermenileri)”
- Salahi Ramadan Sonyel, The Turco-Armenian Adana Incidents in the Light of Secret British Documents (İngiliz Gizli Belgeleri Işığında Türk-Ermeni Adana Olayları)
- Mihail Bashanov, Türkiye’de Ermeni Meselesi (Rus Genelkurmay Başkanlığı Belgeleri)
- General Harbord Raporu (16 Ekim 1919), ABD Senatosu 66. Kongre, 2. Dönem, Belge No:266
- Pat Walsh, The Armenian Insurrection and the Great War (Ermeni Ayaklanması ve Büyük Savaş)
- Jeremy Salt, Imperialism, Evangelism and the Ottoman Armenians 1878-1896 (Emperyalizm, Evanjelizm ve Osmanlı Ermenileri 1878-1896)
- Oleg Kuznetsov, The History of Transnational Armenian Terrorism in the Twentieth Century (Yirminci Yüzyılda Ulusötesi Ermeni Terörizminin Tarihi)
- A.A. Lalayan, “Taşnak Partisinin Karşı Devrimci Rolü (1914-1923)”, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2006.
- Pierre Loti, “Ermenistan'daki Katliamlar ve Türkler”
- Iver Torikian, (Editor: Hazel Çağan Elbir), A Letter from Japan- Strategically Mum: The Silence of Armenians (Japonya’dan Bir Mektup Stratejik Susukunluk: Ermenilerin Sessizliği)