Türkiye-Irak arasında Ankara’da düzenlenen Yüksek Düzeyli Güvenlik Mekanizması toplantısında, terörle mücadelenin yanı sıra Türkiye-Irak ilişkilerini daha da ileri götürecek önemli kararlar alındı. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, iki ülke arasındaki en önemli başlıklardan biri de su. Toplantıda bu konuda da gelişmeler yaşandı.

Geçmişte su konusunda varılan anlaşmalara dikkat çeken diplomatik kaynaklar, “Irak’a belli miktarda su verilmesi için sabit değer belirlenmişti. Ancak küresel ısınma bu sabit değer taleplerini zora sokar hale geldi. Irak sabit değer talep etti. Su taleplerinin arkasında tarımın gittikçe azalması bulunuyor. Tarım yapamayan kesim, şehirlere göç ediyor. Bu da Irak içinde ayrı bir güvenlik sorunu oluşturmaya açık bir mesele.” dedi.

SU KULLANIMI

Irak’ta asıl sorunun su kullanımındaki hatalar olduğunu kaydeden diplomatik kaynaklar, şu bilgileri verdi:

“Türkiye su meselesinde Iraklı muhataplarına meselenin miktardan daha çok alt yapı ve kullanım tekniklerindeki sorunlardan kaynaklandığı anlattı. Verimli kullanım yok. Damlama sulama yerine suyun buharlaşmasına neden olan açık kanallar kullanılıyor. Atık su dönüşümü yok. Kısacası alt yapı günün şartlarına uygun değil. Su yönetimi sorunu var. Ankara’nın sorunu net anlatımı Bağdat tarafından kabul gördü. Bu nedenle Bağdat yönetimi ‘alt yapı su yönetimi’ ve ‘finansal modelleme’ konularının Türkiye ve Türk şirketleri tarafından yapılması konusunu kabul etti. Türkiye, Irak’a su vermeye devam edecek.”

TİCARET VE KALKINMA YOLU

Diplomatik kaynaklar, Faw Limanı ile Ovaköy arasında yapılması planlanan “Kalkınma Yolu Projesi” ile ilgili olarak da şunları söyledi:

“Türkiye açısından sanayi ürünlerinin ihracı önemli. Bunun için de ana arterler açık olmalı. Ortadoğu ve Körfez ülkelerine ihracat açısından Irak hattı önem taşıyor. Kalkınma Yolu ilk olarak bir Irak projesidir. Geçmişte Türkiye üzerinden dünyaya bağlanmak istediler. Ortak proje olsun denilince Türkiye de kabul etti. Stratejik bir proje. Tüm dünyaya bağlanması gündemde. Ortadoğu ve Körfez’e erişme olanağı veren bir proje. Aslında Ankara’nın bakış açısı hem Suriye hem Irak’tan Ortadoğu ve Körfez’e ulaşmak. Faw Limanı’nın yapımı önemli. Beş aşamadan oluşuyor. Liman Basra’ya, Basra’dan Musul’a ve Türkiye’ye bağlanacak.”

Kalkınma Yolu Projesi’nin Irak içindeki hattının hangi güzergâhlardan geçeceğinin Irak’ın iç sorunu olduğunu ifade eden diplomatik kaynaklar, “Ankara açısından önemli olan çıkış noktasının koordinatlarının Türkiye’ye bildirilmesi. Türkiye buna göre kendi topraklarında demir yolu ve gerekirse karayolu yapacak. Demir yolu yaklaşık 100 kilometre ve dağlık arazide olacak.” bilgisini paylaştı.