TÜRK Edebiyatı’nın kaptanı, milli devrimci tutumuyla bilinç taşıyıcısı fikir ve mücadele insanı Attila İlhan 100 yaşında. İlhan, 15 Haziran 1925’te Menemen’de dünyaya geldi. Genç yaşta Nâzım Hikmet şiirleri yazdığı için tutuklandı ve eğitimine ara vermek zorunda kaldı. 1944’te eğitim hakkını yeniden kazandı ve İstanbul Işık Lisesi'nden mezun oldu. Henüz lise yıllarında, Cebbaroğlu Mehemmed şiiriyle önemli bir ödül kazandı. İstanbul Hukuk Fakültesi’ne girerken, edebiyat yolculuğu da başladı. İlk şiir kitabı Duvarı 1948’de kendi imkânlarıyla yayımladı.

İZMİR-PARİS YILLARI

1949’da Nâzım Hikmet’e destek olmak amacıyla Paris’e giden İlhan, bu şehirdeki gözlemlerini ilerleyen yıllarda eserlerine ustalıkla yansıttı. Türkiye’ye döndüğünde sık sık gözaltına alındı.

1950’li yıllarını İstanbul, İzmir ve Paris arasında geçiren sanatçı, gazetecilik ve sinema alanında da üretken bir dönem yaşadı; çok sayıda senaryoya Ali Kaptanoğlu takma adıyla imza attı.

1957’de tamamladığı askerliğin ardından sinema çalışmalarını sürdürse de 1960’ta yeniden Paris’e gitti. Babasının vefatıyla İzmir’e döndü ve Demokrat İzmir gazetesinde başyazarlık yaptı. Bu dönemde Yasak Sevişmek ve Bıçağın Ucu gibi eserleri okuyucuyla buluştu. 1968’de evlendi.

ÇOK YÖNLÜ BİR SANATÇI

1973’te Ankara’ya yerleşen İlhan, burada Sırtlan Payı ve Yaraya Tuz Basmak gibi önemli romanlarını kaleme aldı. 1981’den itibaren İstanbul’a döndü; Milliyet, Güneş, Meydan ve Cumhuriyet gazetelerinde yazdı. 1970’li yılların başında televizyonun hayatımıza girmesiyle, Sekiz Sütuna Manşet, Kartallar Yüksek Uçar ve Yarın Artık Bugündür gibi unutulmaz dizilere imza attı. İlhan, son döneminde Ulusal Kanal’da Dip Dalgası programını yaptı. Atilla İlhan, 10 Ekim 2005 gecesi İstanbul Kanlıca’daki evinde aramızdan ayrıldı. Ardında edebiyat, düşünce ve sanat dünyasına yön veren eşsiz eserler bıraktı.

MİLLİ KÜLTÜRÜN BİLİNÇ TAŞIYICISI

Milli kültürü savunan İlhan, Batıcılığı ve özellikle aydınların halka karşı yabancılaşmasını en üst perdeden eleştirdi.

Batı’nın Türkiye’ye ve diğer mazlum milletlere deli gömleği geçirmeye çalıştığını anlattı. Özellikle ulusal kültürün oluşturulması için çaba gösterdi. Batıcı, liberal aydınları eleştirdi.

Ulusal Kültür Savaşı kitabında yer alan 16 Mart 1982 tarihli yazısında İlhan bu yabancılaşmayı şöyle anlatır:

“Bilmeyen kaldı mı, geçen yüzyıl, bir sömürgecilik yüzyılıydı. Emperyalizm, el koyduğu ülkeyi, ekonomik bakımdan az gelişmişlik düzeyinde tutmak zorundadır ya; gelişmişliği, kendi kültür modelini ve yaşama biçimini kabul etmek diye koyuyor: Memleket istediği kadar bir hammadde deposu, bir mamul açık pazarı olarak kullanılsın, sömürülsün; halk sömürgeci ülkenin kültürünü benimsedi mi, tamam, gelişmeye başladı demektir. Aslında böylece o ülke aydınları bir yandan halklarına ve kültürlerine yabancılaştırılıyor, bir yandan da denetim altına alınmış oluyor.”