Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremlerin aardından emlak piyasasında olağan üstü durumlar yaşanıyor. Son bir kaç yıldır zaten artan kira fiyatları daha da yükseldi. Özellikle depremden etkilenen illere yakın yerlerde kiraların 4 katına kadar çıktığı görüldü. Benzer bir artış da az katlı ve müstakil evlere yönelik oldu. Depremzedeler serbest piyasanın insafına kaldı. Aydınlık fiyat artışlarının yaşandığı illerdeki son durumu inceledi. Devletin yapması gerekenleri uzmanına sordu.
'ÇÖZÜMLER OLAĞANÜSTÜ OLMALI'
Gayrimenkul Danışmanı Birkan Yüce, Ankara'da da konut fiyatlarında artış yaşandığını anlattı. Yüce, yaşanan sorunları ve çözüm önerilerini şöyle dile getirdi: “Olağanüstü bir dönem yaşıyoruz. Serbest piyasaya devletin müdahalesini kısa vadeli kesin sonuç getirebilir. Çözümlerimizin de olağanüstü olması gerekiyor. İlan sitelerinden alınan verilerle depremden sonra fahiş kira artışı yapanların tespit edilip devlet tarafından bu kişilere ceza uygulanması gerekiyor.
FİYAT SABİTLEMESİ GEREKİYOR
“Devletin kiralık evleri tespit edip kiraların deprem öncesi fiyatlardan sabitlenmesi lazım. Deprem öncesi ortalama bir semtte 2+1 kiralık bir evin fiyatı 4 ile 6 bin arasında değişiyordu. Depremden sonra artan talep ile birlikte bu evlerin fiyatlarında bir haftada ortalama yüzde 30 artış yaşandı. Bunun devlet tarafından tespit edilmesi şart. Devletin müdahalesiyle kiralık evlerin deprem öncesi fiyatlara geri döndürülmesi gerekiyor. Bu sebepten fahiş artış yapanların tespit edilip ceza uygulanması ve kira fiyatlarının devlet tarafından belirlenen koşullar çercevesinde sabitlenmesi kesin bir çözüm olur. Gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren firmalarında bu konuda sorumluluk alarak devletin yönlendirmelerine uyması konusunda zorunluluklar getirilmelidir.
KISA SÜRELİ KONTRAT
“Depremzedeler için kısa süreli kontratların yapılmasının sağlanması da depremzedelerin normal hayatlarına dönmek için kiraladıkları evlerden çıkarken herhangi bir zorluğun önüne geçilmesini sağlayabilir. Bu durum biraz ev sahiplerinin insafına kalmış...” Öte yandan kira artışları yaşanan bazı illerde durum şöyle:
TOKİ'YE TALEP ARTTI
Malatya'da da kira artışları oldu. Özellikle depremde zarar görmediği belirlenen TOKİ evlerine talep arttı. TOKİ evlerinin kiraları yaklaşık 2 bin liradan 10 bin liraya kadar çıktı. Satışlarda da 1 milyon liralık TOKİ evlerinin bedeli, 3 milyon lirayı buldu. Hasarlı binaların bir an önce boşaltılmasına yönelik talep, eşyaları koyacak yer bulamama gibi sorunlar nedeniyle vatandaş bu rayiç bedeli de ödemek zorunda kalıyorlar.
KÖY EVİ 4 BİN LİRA
Adana'da depreden etkilenenler soluğu Mersin'de aldı. Mersin'de kira fiyatlarında 3 kata kadar artış olduğu görüldü. Özellikle yayla ve köylere yönelik talepte ciddi artış var. Kiralar 10 bin lirayı aşıyor. Adana'da depremden kaçan bir kadın Mezitli ilçesinde bir köy evini kiralamak istediğinde 4 bin lira fiyat belirlendiğini söyledi. Aynı bölgede depremden önce kiralar yaklaşık bin lira civarındaydı. Bahsi geçen evlerde doğalgaz yok.
ARSA ALMAK İSTEYENLER
Mersin'deki bir emlakçı, göçün çok fazla olduğunu belirterek şöyle dedi: “Bin liraya verdiğimiz yayla evi şu an 5 bin lir. Ev bulmak çok zor. Afet bölgesine en yakın güvenli bölge Mersin olduğu için buraya yığılma var. Mezitli ilçesinin köyleri bile değerlendi. Arsa fiyatları çok yükseldi. İnsanlar arsa alıp prefabrik yaptırmak istiyor.”
MÜSTAKİL EV BULMAK İMKANSIZ
Adana'da ise yüksek yapılı binalardan kaçmak isteyenler müstakil ya da az katlı evler için araştırmaya girişti. Depremden önce bin 500 lira olan kiralar, şu an 8 bin liraya kadar yükseldi.
Müstakil ev bulmanın imkansız hale geldiği bildirildi. Adana'da da TOKİ'lere rağbet yüksek.
EV KİRALARI GÜN İÇİNDE DEĞİŞİYOR
Benzer bir durum da Antalya'da var. Rusya Ukrayna savaşının ardından Antalya'da yükselen konut fiyatlarının ardından deprem ile birlikte fiyatlar daha da arttı. Bölgede yaşayanlar yurtdışından gelerek ev alımı yapanların artmasının bölge halkını zor durumda bıraktığını hatırlattı. Bölgeye depremlerin ardından da 150 bin civarında kişinin göç ettiği belirtiliyor. Antalya'da emlakçılar da duruma tepkili. Gün içinde ev kiralarının sürekli değiştiği kaydedildi. Kira fiyatlarının bazı bölgelerde 4 katına kadar çıktığı da aktarıldı.
CİMER'E ŞİKAYET EDİLEBİLİR
Öte yandan fahiş fiyat uygulamalarının şikayet edilebileceği bildirildi. Vatandaşlar fiyat artışlarını odalara, tüketici derneklerine ya da CİMER’e şikayet edebiliyor. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da önceki gün yaptığı açıklamada kira artışlarına karşı sert tedbirler alınacağına işaret ederek, “Biz bunu yakalarız. Bugün çok sert bir şey söylemek istemiyorum. Bunun bedelini öderler. Kim böyle bir şeyle karşılaşıyorsa bu devlet bunu yapabilme kabiliyetine sahip. Bir çok türlü denetlenecek ve o işiye bunun hesabının sorulabileceği bir ülke var.” dedi.
'EVİM YUVAN OLSUN'KAMPANYASINA BAŞVURU ARTIYOR
Depremzedelerin barınma ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla başlatılan "Evim Yuvan Olsun" kampanyasına katılmak isteyen hayırseverlerin sayısının bugün (dün) itibarıyla 5 bini aştığı bildirildi. İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası afetten etkilenenlerin barınma sorununu gidermek amacıyla başlatılan "Evim Yuvan Olsun" kampanyasına ev sahiplerinin ilgisinin sürdüğü belirtildi. Açıklamada, ev sahiplerinin kampanyaya 5 binden fazla başvuru yaptığı kaydedildi.
KAYMAKAMLIKTAN ÖRNEK KARAR
Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Şanlıurfa'nın Birecik ilçesinde kira ücretlerine üst sınır getirildi.
Birecik Kaymakamı Kadir Duman, depremden etkilenen ilçedeki koordinasyon çalışmalarını sürdürüyor.
İlçede faaliyet gösteren emlakçılarla bir araya gelen Duman, deprem sonrası fahiş kira talep edenler hakkında adli ve idari işlem yapılacağını duyurdu.
Duman, şunları kaydetti:
"Vatandaşlarımız, fahiş fiyatlarla ilgili Alo 175 Tüketici Danışma Hattı'nı arayabilir. İlçemizde kira fiyatlarının mahalle mahalle belirlenmesi ve deprem öncesi fiyatların aşılmaması gerekiyor. Tüm emlakçıların deprem sonrası gerek komisyon gerek kira fiyatlarının aşağıya çekilmesinde aktif rol alması ve ortak karar vermesi gerekir. İlçemizde en çok talep gören yerlerde kira fiyatlarında üst sınırın 4000 lira olması hususunda ortak hareket etmeleri zaruridir. Aksi yönde faaliyet yapanlarla ilgili tüm idari tedbirlerin alınacağını hatırlatmak isterim. Tüm ev sahiplerini bu süreçte Evim Yuvam Olsun kampanyasına destek olmaya davet ediyorum."
