Hayvancılıkta  çözüm ithalat olmaya devam ediyor. Maliyetler yüksek, yerli besici ya batıyor ya da ithal hayvanla ayakta kalabiliyor. Diyarbakır Tarıma Dayalı İhtisas Besi Organize Sanayi Bölgesi (OSB)’nde 100'e yakın işletmeden 20'ye yakını işi bırakmış. 600 civarında hayvanla besicilik yapan Mehmet Albayrak, sanayi bölgesindeki hayvanların yarısının ithal olduğunu belirtti, sektörün desteklenmesi ve denetimlerin artırılmasını istedi.

‘ÜRETİM OLMAZSA ET FİYATLARI YÜKSELİR’

"Böyle giderse daha çok kişi üretimden çekilecek." diyen Albayrak, şöyle devam etti: “İneklerin hepsi kesime gidiyor, dişi hayvanı sen kesime verdiğin zaman üretim olmaz, üretim olmadığı zaman et fiyatları da yükselir. Besici maliyet yüksek olduğu için hayvanını besleyemiyor. Süt para etmiyor. Bir kaç tane ineğimiz var, süt satmaya çalışıyoruz, 7-10 lira arasında fiyat veriyorlar, zarar ediyorum. O zaman ben bu dişi hayvanları kesime götürürüm. Üretim olmadığı zaman hayvan sayısı da düşer, ithal ederek dışa bağımlı kalırız.”

Durumun daha da kötüye gittiğini belirten Mehmet Albayrak, 50 hayvanın aylık masrafının 150 bin lira ettiğini belirtti. Albayrak, “Bu duruma dayanamayanlar işletmelerini boşaltmış. Hayvan OSB’nin içinde şu anda 16-17 arkadaşım batmış, bekliyorlar. Eskiden bu işi yapan arkadaşlarım şu anda başka iş yapıyor.” dedi. Albayrak, maliyetlerle ilgili de şöyle konuştu:

“Bundan bir ay önce yeme yüzde 40 zam geldi, şu anda torbası 450-500 lira civarında. Geçen seneye göre yüzde 45-50 civarında zamlandı. Hayvan büyüdükçe yem masrafı da artıyor. Besi hayvanlarına yem, küspe, arpa, saman, yonca, kepek veriyoruz. Elektrik, su, mazot, bakıcı, ilaç, veteriner gibi masraflarımız var.”

‘BİZDE ZAM YOK!’

Et fiyatları ise cep yakıyor. Bu duruma çiftçi de vatandaş da şaşıyor. Denetleyen yok. Etiketler her gün değişiyor. Albayrak, karkas etin 250-260 liradan kasaba gittiğini belirterek, “Ama piyasaya baktığın zaman 300 liradan 600 liraya kadar fiyat görüyorsun. Fiyatları görünce şok oluyoruz, kime et lazımsa 300-350 liradan hemen vereyim, ne kadar istiyorlarsa. Haberlerde ete zam geldiğini görüyoruz, bizde hiç zam yok, bu zam nerden kimden geliyor belli değil.” dedi.

Besiciler, yerli hayvanları ayrı ithal hayvanları ayrı değerlendiriyor. Albayrak, şöyle devam etti: “Besici, yerli hayvanın kesime gelebilmesi için 2-2,5 yıl beslemek zorunda. Anguslar ise öyle değil, 6 ay beslediğinde kesime geliyor. O, et hayvanıdır. Türkiye’de de üretiminin olması lazım. Fiyatı da düşük. İthal getirmeyelim, paramız niye dışarıya gitsin. Benim işletmemde 600’e yakın hayvanın yarıya yakını ithal.

“Hayvanlarımız ete geldi ama bekletiyoruz, biraz zam gelsin 270 lirayı bulsun diye, ondan sonra keseceğiz. Bizim kesim et fiyatı geçen sene de 250 liraydı bu sene de 250 lira, her şeye zam geldi, bize gelmedi. Besicide zam yok ama piyasada her gün zam var, ben anlamıyorum bu nasıl oluyor?”

‘BESİCİ DEĞİL DESTEK ALIYOR’

Besiciler, en çok da maliyetlerin düşürülmesini istiyor, desteklerin de gerçekten hayvancılık yapanlara verilmesini… Mehmet Albayrak, sözlerini şöyle tamamladı:

“Kredi imkânının besicilere de verilmesi lazım. Kredi verilirken işletmelerin gerçekten hayvanı var mı yok mu diye gidip kontrol edilmesi lazım. Kredi limitleri biraz artırılsın. Çoğu insanın adına hayvan görünüyor ama yok. Bakanlığın sisteminde de görünüyor fakat o hayvan yok.

“Arpa şu anda ofislerde 6 lira, hayvanı olmayan adam gidiyor arpa alıyor biz de o adama gidiyoruz; evinde oturan adamdan 7 lira verip arpa alıyoruz. Adamın hayvancılıkla ilgisi yok. Ama o arpadan benim gibi faydalanıyor.

“Diyarbakır’da resmiyette besicilik yapan insanla gerçekten besicilik yapan insan sayısı yarı yarıyadır. Devletin bazı imkânlarından faydalanmak isteyenler bu işlere giriyor. Bunların sıkı denetlenmesi lazım…”