Seçim süreci içinde fahiş rakamları bulan et fiyatları, son günlerin en önemli konularından biri haline geldi. Siyasi partiler hayvancılığa dair açıklamalar yapıyor. Besici de vatandaş da açıklamaları çözüm boyutuyla dikkatle takip ediyor. Ancak her iki kesimi de ikna eden bir formül bulunmuş değil. İki ittifaktan verilen vaatlerin ise çözüm barındırmadığı belirtiliyor. Et fiyatıyla tarım politikalarının ayrı ayrı değerlendirilmesinin yanlışlığına dikkat çekilirken, hayvancılığın bir bütün olarak ele alınması gerektiğine vurgu yapılıyor.

Eski Gaziantep Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Osman Türkman, hayvancılığın mutlaka devlet tarafından desteklenmesi gerektiğini belirterek çözüm önerilerini Aydınlık’a anlattı. Türkman, “Küçükbaş hayvan sayısı ülke nüfusu kadar olmalı. En az kişi başına bir adet küçükbaş hayvan düşecek seviyeye çıkarılmalı. Bu da ancak ciddi devlet desteğiyle olur.” dedi.

DEVLET DESTEĞİ YETERSİZ

Türkman, Tarım Kanunu’nun 21. Maddesini hatırlatarak, “Bütçeden GSMH’nin yüzde 1’i kadar tarımsal destek verilir.’ Ancak bu madde uygulanmıyor. 2022 yılında çiftçiye 39 milyar TL destek verildi. Bu maddeye göre 100-120 milyar TL civarında bir destek verilmesi gerekiyor. Dörtte bir civarında bir destek veriliyor, böyle bir durumda et ve süt fiyatlarının düşmesi beklenemez.” diye konuştu. Damızlık koyun ve keçinin kesime gittiğine dikkat çeken Türkman şöyle konuştu: “Hayvansal üretim sayısal olarak azaldı. Bu durum hem et hem süt fiyatlarına etki ediyor. Kendi üretimimizi arttırmamız gerekirken, ithalatla fiyat artışlarını düşürmeye çalışıyoruz. İthalat değil üreticinin sorunlarını çözüp üretimi arttırmamız lazım. İthalata harcanan para üreticiye verilmeli. İthalat nedeniyle içerde üretimden çekilen üreticiler var. Üretici para kazanmadığı zaman sektörden çıkmak zorunda kalıyor. İhracatın kapatılması ve ithalat yapılması üretici üzerinde baskı oluşturuyor.”

İTHALAT YASAKLANMALI

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ocak ayında Gaziantep Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği’ndeki görevinden alınarak yerine kayyum atandığını belirten Osman Türkman, buna rağmen hayvancılık ve sorunlarıyla yakından ilgilendiğini söyledi. Türkman, çözüm önerilerini Aydınlık’a anlattı:

“Üreticiye, kullanılan gübre bedelinin yarısı kadar destek verilmeli. Tarımsal sulama için arazilerde açılacak olan güneş paneli ile çalışan su kuyuları modeli özendirilmeli. Güneş paneli ile açılacak kuyuların maliyeti kadar 5 yıl faizsiz kredi verilmeli. Tarımsal üretimde kullanılan akaryakıt bedelinin yarısı kadar destek verilmeli. Tarımsal ve hayvansal ürün ithalatı tamamen yasaklanmalı. Yurt içi üretim arttırılmalı. Üretilen fazla et ve et ürünleri da ihracata gönderilmeli.

“Kırsalda yaşayan ve en az 100 adet damızlık küçükbaş hayvanı veya 10 adet damızlık ineği olan işletmede, en az bir kişinin SGK primi devlet tarafından ödenmeli.

“Tarımsal ve Hayvansal üretim yapan üreticinin ürününün satış fiyatı önceden belirlenmeli. Üretici zarar ettirilmemeli, et ve süt fiyatının maliyeti aylık olarak belirlenmeli buna göre fiyatlandırılmalı. Süt yem paritesi, et yem paritesi dikkate alınmalı.

“Ülkenin ihtiyacı olan toprak ve iklim yapısına göre üretim modeline geçilmeli ve belirlenen ürünleri üreten üreticiye destek miktarı arttırılma, teşvik edilmeli.

ÖNCELİK KIRSAL OLMALI

“Mera, Hazine ve ormanlık alanlar ile köy ortak malları kesinlikle imara açılmamalı, satılmamalı, kiralanmamalı. En önemlisi de amacı dışında kullanılmamalı; kullanılanlar eski haline dönüştürülmeli. Mera, yaylak ve kışlakların göçerlere kiralanması önündeki engeller kaldırılmalı.

“Tarım arazileri imara açılmamalı. Büyükşehir yasası ile mahalle statüsüne dönüştürülen köyler, tekrar köy statüsüne dönüştürülmeli.

“Faizsiz krediler, devlet teşvikleri öncelikle kırsalda üretim yapmaya çalışan üreticiye verilmeli. Küçük üreticinin bu teşviklere, kredilere ulaşması, faydalanabilmesi kolaylaştırılmalı.

“Köylerde, kırsalda yaşayan insanların internet, su, elektrik, telefon vb. faturalarının yarısı devlet tarafından karşılanmalı.

“Küçükbaş hayvan sayısı ülke nüfusu kadar olmalı. En az kişi başına bir adet küçükbaş hayvan düşecek seviyeye çıkarılmalı.

Birlikler, kooperatifler, odalar desteklenerek güçlendirilmeli, üyelerine daha iyi hizmet eder hale getirilmeli; siyasetten uzak olması sağlanmalı. Bütün bu öneriler ancak devlet desteğiyle olur.”