HER 16 Mayıs’ta neyi kutluyoruz biz?

Kuva-yı Milliye Günü’nü!

Balıkesir’e özel bir gün.  Balıkesir’in, İzmir’in Yunan işgaliyle başlayan, direnişle devam eden, cepheler açıp işgal ordusunun ilerlemesini engellemeye çalışan, milli mücadeleye her şeyiyle katkı veren, işgale karşı kongreler düzenleyen, bağımsızlık uğrunda canını kanını ortaya koyan bir vilayet olmasına atfen.

Durduk yerde kutlamıyoruz yani.

Abartı yok, olmayanı olmuş gibi gösterme çabası yok.. Hak edilmiş bir direniş örgütlenmesi var ortada.

..ve biz bunun böyle olduğunu bildiğimiz için, Balıkesir’in de tıpkı Antep gibi ‘Gazi’, Maraş gibi ‘Kahraman’, Urfa gibi ‘Şanlı’ bir ünvana sahip olmasını istiyoruz.

Balıkesir’in İstiklal Madalyası ile onurlandırılması gerektiğini haykırıyoruz.

***

KUVA-YI Milliye Günü’nün kaçıncısını kutluyoruz peki?

Program davetiyelerinde ve görsellerde ‘kaçıncı’ olduğuna dair bir ibare yok.

Bu denli basite indirgemişiz; yasak savıcı bir pozisyonda kutlayıp geçiyoruz.

Basitleştirdiğimizin, içini boşalttığımızın en belirgin örneğiyse, Kuva-yı Milliye Günü için düzenlenen etkinlikleri birkaç saate indirgemek!

Başlangıçta haftaya yayıyorduk etkinlikleri. Halk bilfiil işin içinde oluyordu.

Sonraları, protokol düzeyinde kutlamaya başladık.

***

ADNAN Menderes Mahallesi’ndeki Kuva-yı Milliye Anıtı’nda toplanıp çelenk koyuyoruz, bir iki süslü laf ediyoruz, saygı duruşu falan.. Sonra Alaca Mescit’te kısa pas bir mevlit.. Pilav ayran!

Bitti gitti.

***

KUVA-YI Milliye’nin Balıkesir’de bir ‘hafta’ olarak kutlanmaya başladığı ilk yıl, dönemin Valisi Utku Acun’un başlattığı kampanyayla Adnan Menderes’teki anıtı inşa etmiştik.

Mahalle büyüdükçe anıt güdük kaldı.

Bugün o anıt Balıkesir Kuva-yı Milliyesi’nin önemini, değerini, gücünü, varlığını, cesaretini, liderliğini, mücadelesini anlatmaya kâfi gelmiyor.

Anıtın yapımına katkı verenlerin isimleri bir sandığa konulmuş, anıtçın temeline gömülmüştü o zaman. Çoook sonra bu anıt yıkıldığında falan, temelden o sandık çıkacaktır.

***

BALIKESİR’in milli mücadeledeki rolünün ortaya konmasında, tarih araştırmacısı Aydın Ayhan ve tarihçi Zekeriya Özdemir’in payı büyüktür. 16 Mayıs’ı kutlarken, halen hayatta olan bu iki değerli ismi saygıyla selamlayalım. Yine Balıkesir Üniversitesi’nde görev yapan veya emekli olup köşesine çekilmiş bir iki öğretim üyesinin de önemli katkıları var; onlara da saygımızı sunalım.

Beri yanda, 16 Mayıs’ı, 19 Mayıs’tan daha anlamlı kılma çabasını da görmüşlüğümüz var bu şehirde. Yerel gazetelerin sararmış solmuş arşivlerini incelerseniz siz de bu tespiti yapacaksınız.

Bir de, Okuma Yurdu’nda toplanıp İzmir’in işgalini protesto kararı alan, ardından Alaca Mescit’te mevlit hayrı adı altında bir araya gelip Redd-i İlhak örgütlenmesinin temellerini atan bayrak adamlardan bazılarının sonradan gemiyi terk ettiklerine dair tevatürler de mevcuttur. Bu tarihsel olaya bireylerin düşünce ve davranışları ekseninden değil, örgütlenme ve toplu hareket açısından bakmak gerek.

***

ALACA Mescit’in önündeki çatılmış tüfekli mini anıta isimleri kazınan bayrak adamları görürsünüz. Balıkesir direnişinin öncüleri olarak kabul edilirler. Hepsini rahmetle ve minnetle anıyoruz.

..ve fakat “benim dedem de Kuva-yı Milliyeciydi, o hareketin öncülerindendi” iddiasıyla, atasının adını sonradan oraya yazdıranlar da oldu. Aslını astarını tarihçiler bilir.

Ondan da önemlisi, Alaca Mescit’e hak ettiği değeri vermemiş olmamız!

Apartmanların arasına sıkışıp kalan bu tarihi mekanı daha belirgin kılmak gerek. Bunun için nice haberler yapıldı, nice makaleler yazıldı. O bölgeyi daraşmalık halinden kurtarıp tarihi mekanı daha görünür kılmak gerek. Bu uğurda en küçük bir adım atılmadı.

***

ANTEP Kalesi’ni bilirsiniz. İşgale karşı direnişin sembol şehridir Antep. Kalenin koridorlarında, Antep savunmasına dair sayısız materyal görürsünüz. Bu konuda hiçbir şey bilmiyorsanız bile, kaleyi dolaştığınızda bilgiyle donanırsınız.

Bizim bir kalemiz yok. Ama Kuva-yı Milliye Müzemiz var.

Eski Belediye binası, Balıkesir Kuva-yı Milliye Müzesi işlevi görüyor uzun yıllardır.

Dolaştığınızda, Balıkesir’in milli mücadelesinden çok etnoğrafya müzesi formatına tanık olursunuz.

Yani, Kuva-yı Milliye deyip duruyoruz da, aslında bu şehrin insanları olarak hepimiz cav cav konuşmanın dışında pek bir şey yapmıyoruz.

***

İSTİKLAL Madalyası konusu, sadece konuştuğumuzun kanıtı değil mi?

Hani, halledebildik mi madalya işini?

Kaç kez kanun teklifleri verildi, TBMM Başkanlığı’na ziyaret yapıldı, Balıkesir’in talebi dillendirildi.. Milletvekilleri bu konuda birlik olamadılar. “Teklifi sen verdin ben verdim” kaprisleriyle konuyu siyasete çektiler.

Bu uğurda Balıkesir Kent Konseyi bünyesinde Kuva-yı Milliye Meclisi oluşturdular.. Burada görev üstlenen arkadaşlar da şu ana kadar cav cav konuşmanın ötesine geçemedi. Bu Meclis, geçenki toplantısında Anafartalar Caddesi’ndeki tarihi şadırvanı başka bir yere taşımayı konuştu!

Biz bunu yazıp gündeme getirince, “yalan haber” yaygarası yaptılar. Meclis Başkanı video çekip “tekrarı halinde hukuki yollara başvuracağız” falan dedi.

Oysa şadırvanın taşınması konusu, o toplantının tutanaklarına yazıldı; “görüşüldü” ifadesi tutanakta yer aldı. Yani, birileri hariçten gündeme getirdi, çoğunluğu “olmaz öyle şey” dedi, ama sonuçta bu sözlü talep Meclis’te görüşüldü!

***

ŞİMDİ de 16 Mayıs Kuva-yı Milliye Günü kutlama programına bakalım.

Balıkesir Valiliği’nin hazırladığı program şöyle:

“Okuma Yurdu’ndan Alaca Mescit’e yürüyüş.

Devrim Erbil Sanat Galerisi’nde Kuva-yı Milliye sergisi.

Alaca Mescit’te mevlit ve ikram.

Kuva-yı Milliye Anıtı’nda tören.

AHP Meydanı’nda Askeri Bando konseri.

Avlu’da kahramanlık türküleri konseri.

Geçen yılların saatlik kısa pas programlarına göre, neredeyse günün yarısına sığacak bir program takvimi hazırlanmış. Bu da bir gelişme sayılır.

Fakat bu programda halk yok. Protokol her zamanki gibi kendi kendine kutlayacak.

Şehrin her tarafını kaplayan bilboardlarda duyurusunu yapsaydınız ya bu programın.

Okullar arası bir ‘Kuva-yı Milliye Şehri Balıkesir’ konulu bir resim yarışması..

Kuva-yı Milliye olgusunu öne çıkaran bir fotoğraf yarışması..

Milli mücadele kavramını kolay yoldan öğretebilecek bir tiyatro oyunu.

Balıkesir’in milli mücadelesini anlatan broşürler, kitapçıklar..

Bu işe ilçeleri de dahil etmek lazım.

Balıkesir milli mücadelesi, il merkezinden ibaret değil sonuçta.

Aklımıza geliverenler bunlar şimdilik.(Balıkesir POLİTİKA)